افتادگی کف لگن چیست و چطور می توان آن را درمان کرد؟

اندام‌ های لگنی در بدن شامل بخش‌های مختلفی مانند رحم، مثانه، واژن، رکتوم و روده کوچک است. ماهیچه های کف لگن وظیفه حفظ اندام‌های لگنی را برعهد دارند. گاهی به دلیل ضعف ماهیچه کف لگن، این اندام‌ها ممکن است به داخل مقعد یا کانال واژن بیوفتد و به دیواره واژن فشار آورد، در این حالت افتادگی لگن رخ می‌دهد. معمولاً اگر افتادگی لگن خفیف باشد، مشکلی ایجاد نمی‌کند و خود به خود برطرف می‌شود اما در موارد شدید تر حتما باید اقدامات درمانی انجام شود.

افتادگی لگن در زنان چه عوارضی دارد؟

افتادگی لگن در زنان می‌تواند برایشان مشکلاتی مانند افتادگی مثانه یا سیستوسل، مقعد و روده کوچک ایجاد کند و عوارضی به همراه داشته باشد. در زیر به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
• بی اختیاری ادرار
• بی اختیاری مدفوع
• درد در هنگام آمیزش

افتادگی لگن چه علائم و نشانه‌هایی دارد؟

افتادگی لگن در زنان با علائمی همراه است که خانم‌ها پس از تجربه آن ممکن است به مشکلشان پی ببرد. در زیر به تعدادی از این نشانه‌ها اشاره شده است:

• حس خارج شدن چیزی از واژن
• حس درد در هنگام رابطه
• حس سنگینی و ناراحتی در ناحیه تناسلی
• تکرر ادرادر
• نشت ادرار

گاهی نیز ممکن است فرد هیچ علائمی نداشته باشد و متصص زنان حین معاینه و چکاپ های دوره ای متوجه این موضوع شود.

بیشتر بخوانید: جراحی افتادگی رحم چیست؟

افتادگی لگن در زنان چگونه تشخیص داده می‌شود؟

پزشک متخصص در ابتدا سؤالاتی از بیمار می‌پرسد و در مورد سابقه بیماری و سابقه خانوادگی تحقیق می‌کند سپس به معاینه فیزیکی لگن می‌پردازد. برای بررسی‌های بیشتر لازم است آزمایشاتی مانند سونوگرافی ناحیه لگن، نوار مثانه، تست بی‌اختیاری ادرار و… تجویز شود. در نهایت پزشک با توجه به نوع افتادگی لگن و شدت آن بهترین روش درمانی را پیشنهاد می‌کند.

چه عواملی می‌تواند باعث افتادگی لگن شود؟

عوامل مختلفی می‌تواند باعث افتادگی لگن شود در واقع هرعاملی که باعث فشار به ناحیه شکم شود می‌تواند در این بیماری تأثیر‌گذار باشد.

بارداری و زایمان

دوران بارداری و زایمان را بسیاری از خانم‌ها در طول حیات خود تجربه می‌کنند. از آنجایی که زایمان باعث فشار شدید به اندام‌های داخلی بدن می‌شود در نتیجه می‌تواند یکی از عوامل مهم در افتادگی لگن باشد زیرا فشار ناشی از زایمان، اندام‌های داخلی را به سمت لگن می‌فرستد. اگر نوزاد جثه بزرگ‌تری باشد این خطر نیز بیشتر خواهد شد.

یائسگی

خانم‌ها در دهه سوم تا چهارم زندگی خود دچار یائسگی می‌شوند. یائسگی عوارضی را در بدن خانم‌ها به همراه دارد. برای مثال کاهش سطح کلاژن از جمله اتفاقاتی است که بعد از یائسگی می‌افتد. کلاژن باعث ترمیم بافت داخلی بدن پس از کشیدگی و پارگی می‌شود به همین دلیل است که کاهش آن می‌تواند منجر به ضعیف شدن ماهیچه‌ها شود.

ژنتیک

ژنتیک نیز از جمله دلایل افتادگی واژن است زیرا ممکن است بافت همبند در برخی از خانم‌ها به صورت ارثی ضعیف باشد و همین مسأله باعث افتادگی لگن شود.

عوامل دیگری که باعث افتادگی لگن می‌شود عبارتند از:

• چاقی و اضافه وزن
• مشکلات تنفسی با سرفه‌های طولانی
• یبوست و زور زدن
• سرطان اندام‌های لگنی
• هیسترکتومی و جراحی خارج کردن رحم
• بیماری MS
• فلج و آسیب نخاعی
• افزایش سن
• مصرف دخانیات
• دیستروفی ماهیچه‌ای

انواع افتادگی لگن کدامند؟

افتادگی لگن شامل ۴ نوع اصلی است که عبارتند از:
تورم مثانه و وارد شدن فشار به دیوار جلویی واژن که به آن افتادگی قدامی می‌گویند.
آویزان شدن رحم به داخل واژن که به آن افتادگی رحم می‌گویند.
افتادگی بالای واژن که ممکن است بعد از برداشتن رحم اتفاق افتد.
فشار آوردن روده به دیواره پشت واژن که به آن افتادگی خلفی می‌گویند.

برخی افراد ممکن است چند مشکل را به صورت همزمان داشته باشند که باعث نوع شدید‌تر خواهد شد.

بهترین درمان برای افتادگی لگن در زنان چیست؟

با توجه به نوع افتادگی لگن پزشک بهترین روش درمانی را پیشنهاد خواهد کرد. در اکثر مواقع اولویت استفاده از روش های غیر تهاجمی و غیر جراحی هست در نهایت اگر تمامی روش های غیر تهاجمی موثر نبود پزشک جراحی را انتخاب می‌کند. برخی از این روش‌های درمانی را در ادامه به شما معرفی خواهیم کرد:

تغییر سبک زندگی

در مواقعی که افتادگی کف لگن خفیف و در مراحل اولیه باشد می‌توان با انجام یک سری نکات ساده آن را درمان کرد و یا از تشدید آن جلوگیری کرد. برای مثال تغییر سبک زندگی و داشتن یک زندگی سالم از جمله رژیم غذایی مناسب، وزن‌ایده‌آل، کاهش مصرف دخانیات، چای و قهوه و… می‌تواند به روند درمان شما کمک کند. همچنین توصیه می‌شود‌ در این مدت اشیا سنگین بلند نکنید و به خودتان فشار وارد نکنید.

استفاده از پساری

پساری یک دستگاه است که پزشکان برای مدتی داخل واژن قرار می‌دهند تا رحم را در جای خود نگه دارد و باعث بهبود بی‌اختیاری ادرار و مدفوع شود. استفاده از این روش می‌تواند در بارداری انجام شود.

ورزش برای افتادگی کف لگن

معمولاً ورزش به همراه سایر روش‌های درمانی می‌تواند باعث تقویت عضلات شده و روند بهبودی شما را سرعت ببخشد. لازم به ذکر است که ورزش به تنهایی نمی‌تواند باعث بهبود افتادگی لگن شود اما می‌تواند با تقویت عضلات باعث برطرف شدن مشکلاتی مانند بی‌اختیاری ادرار و مدفوع شود و از افتادگی بیشتر ناحیه لگن جلوگیری کند.

 فیزیوتراپی عضلات کف لگن

فیزیوتراپی نیز از جمله روش‌هایی است که باعث درمان قطعی نخواهد شد اما بسیار در روند بهبودی و جلوگیری از مشکلات جدی‌تر مؤثر است. با فیزیوتراپی می‌توان عضلات کف لگن را تقویت کرد. از جمله روش‌هایی که فیزیوتراپیست‌ها برای بهبود این مشکل استفاده می‌کنند شاک ویو تراپی، حرکات اصلاحی، بیوفیدبک عضلات و… می‌باشد.

جراحی کف لگن

در صورتی که شدت افتادگی لگن زیاد باشد و نتوان با سایر روش‌های غیر تهاجمی آن را درمان کرد معمولاً جراحی کف لگن بهترین و مؤثر‌ترین روش خواهد بود. جراح با توجه به شدت مشکل روشی را انتخاب می‌کند که بهترین نتیجه و کمترین عوارض را برای بیمار داشته باشد. حتما در انتخاب پزشک خود دقت کنید تا بهترین نتیجه را از این جراحی دریافت کنید.

چگونه می‌توان از افتادگی لگن جلوگیری کرد؟

برخی از عوامل مانند زایمان، یائسگی و ارث وجود دارند که نمی‌توان از آن‌ها جلوگیری کرد. اما رعایت برخی نکات مانند عدم مصرف دخانیات، حفظ وزن مناسب، فشار وارد نکردن به شکم و اجتناب از فعالیت‌های شدید می‌تواند از ابتلا به این مشکل جلوگیری کند.