با آگاهی از بارداری و طی اولین ویزیت بارداری، پزشک برای شما آزمایشهای متعددی را تا پایان بارداری توصیه مینماید، این آزمایشات جهت بررسی مشکلات احتمالی است که در طی بارداری یا پس از زایمان ممکن است مشکلی را برای جنین با مادر ایجاد نماید. انجام برخی از این آزمایشها به صورت روتین برای تمام خانمهای باردار انجام میشود اما در مواردی که ممکن است مشکل خاصی متوجه جنین یا مادر باشد در این صورت انجام آزمایشهای اختصاصی نیز تجویز شود. یکی از آزمایش هایی که تا انتهای بارداری چندین بار تکرار میشود آزمایش خون میباشد که در ادامه به توضیح آن میپردازیم.
آزمایش خون بارداری یا بتا
آزمایش خون بارداری در دسته آزمایش های معمول قرار دارد و دارای هیچگونه سختی نیست. برای انجام این آزمایش نیاز نیست تا شخص از شب قبل ناشتا باشد و میتوانید در این قضیه راحت عمل کنید. با استفاده از آزمایش بتا بررسی میشود که فرد باردار است یا خیر. دقت این آزمایش ها از تست بی بی چک بسیار مطمعن تر بوده و دارای درصد خطای بسیار کمتر میباشد. آزمایش خون بارداری با نام آزمایش بتا تیتر نیز شناخته میشود که در واقع همان تست حاملگی میباشد.
خانم ها معمولا بعد از گذشت چندین روز از دوره عادت ماهیانه خود میتوانند از تست خون بارداری استفاده کنند. در نظر داشته باشید که این آزمایش سریع تر و حتی در روز های اولیه بارداری را نشان میدهد اما تست بی بی چک کمی زمان لازم دارد تا هورمون hcg به درون ادرار برسد و توسط این تست های خانگی تشخیص داده شود. همچنین قابل ذکر است که گاهی ممکن است بعد از تاخیر دوره عادت ماهانه، بی بی چک منفی کاذب را نشان دهد اما در حقیقت بارداری وجود داشته باشد و در تست خون نمایان شود. نتیجه تست تیتر خود را به بهترین متخصص زنان نشان دهید.
موارد مورد بررسی در آزمایش خون بارداری
مواردی که طی آزمایش خون بارداری بررسی میشوند عبارتند از:
- تعیین گروه خونی
چهار نوع گروه خونی وجود دارد، دانستن گروه خونی مادر یکی از موارد ضروری است که در پروندهی پزشکی او باید ثبت شود تا در صورت بروز خونریزیهای شدید در زمان بارداری یا زایمان بتوان به سرعت خون لازم را تزریق نمود.
- تعیین فاکتور RH
یکی دیگر از نکات مهم پس از گروه خون، بررسی آنتی ژن D روی سطح گلبولهای خون میباشد، در صورت وجود این آنتی ژن RH خون شما مثبت و در صورت عدم وجود آن منفی در نظر گرفته میشود. اکثر افراد RH مثبت دارند.
اگر RH خون شما منفی باشد در حالت کلی شما هیچ مشکلی نخواهید داشت اما در صورتی که جنین شما RH مثبت داشته باشد در این صورت ممکن است بدن شما علیه خون جنین آنتی بادی تولید کند، این موضوع در اولین بارداری مشکلی ایجاد نخواهد کرد اما در بارداریهای بعدی میتواند اثرات منفی داشته باشد (میزان بالای آنتی بادیهای بدن شما میتواند به گلبولهای قرمز جنین آسیب برساند) و طی هفتهی 26 تا 28 بارداری و 34 تا 36 جهت محافظت از نوزاد احتیاج به تزریقهایی خواهید داشت.
- کم خونی
کم خونی طی دوران باردای یکی از مشکلات شایع خانمهای باردار میباشد، علت کم خونی در دوران بارداری تامین خون و اکسیژن کافی برای نوزاد میباشد. افزایش مواد غذایی که دارای آهن فراوان باشند می تواند از کمخونی در این دوره جلوگیری نماید، در برخی از خانمها میزان کم خونی گاهی اوقات به حدی افزایش مییابد که نیاز به مصرف مکملهای آهن از هفتهی بیستم بارداری میباشد.
اگر کم خونی طی دوران بارداری تحت درمان قرار نگیرد موجب خستگی و بیحوصلگی میشود و همچنین در زمان زایمان با از دست دادن مقداری خون، شرایط برای مادر سختتر میشود.
- بررسی عفونتها
برخی از عفونتهایی که میتواند بر سلامت جنین تاثیر بگذارند، عبارتند از:
- سرخجه: ابتلا به سرخجه طی دوران بارداری میتواند منجر به ناشنوایی، آسیبهای مغزی شدید و یا سقط جنین شود.
- سیفلیس
- هپاتیت B و C: در صورت ابتلا به هپاتیت این بیماری در هنگام تولد به نوزاد شما نیز منتقل میشود که در صورت عدم درمان منجر به آسیبهای کبدی خواهد شد.
- ایدز: این بیماری طی بارداری و شیردهی میتواند به کودک منتقی شود.
توجه داشته باشید حتی در صورت منفی شدن نتیجهی آزمایش ممکن است شما در طی دوران بارداری به این بیماریها به خصوص بیماریهای منتقله از راه تماس جنسی میتلا شوید، بنابراین باید جوانب احتیاط را همیشه رعایت کنید.
در صورتی که در مراحل اولیه از این بیماریها مطلع شوید میتوانید با انجام محافظتهای لازم از انتقال آن به جنین جلوگیری نمائید یا در صورت ابتلاء نوزاد از همان روز تولد مراحل درمان او را شروع نمائید.
- دیابت بارداری
نوعی از دیابت است که زنان در دوران بارداری به آن مبتلا میشوند. دیابت اختلالی است که میزان قند خون بیش از حد طبیعی افزایش مییابد.
دیابت بارداری معمولاً در سه ماهه سوم بارداری ایجاد میشود (پس از هفتهی 28) و پس از تولد نوزاد نیز از بین میرود. در صورت بروز دیابت بارداری باید بیشتر تحت کنترل باشید و رژیم غذایی مناسبی را در پیش بگیرید. ابتلاء به دیابت بارداری احتمال ابتلاء به دیابت نوع دوم را پس از بارداری افزایش میدهد.
موارد مهم در آزمایش خون سه ماه اول بارداری
مواردی که به صورت اختصاصی در آزمایش خون سه ماهی اول بررسی میشود:
- بررسی پروتئين پلاسما مرتبط با بارداری: این پروتئین در اوایل بارداری توسط جفت ساخته میشود. اگر سطح این هورمون غیرطبیعی باشد ممکن است نشانهای از ناهنجاریهای کروموزومی باشد.
- گنادوتروپین جفتی انسانی: این هورمون نیز در اوایل بارداری توسط جفت تولید میشود و سطوح غیرطبیعی آن میتواند نشانهای از ناهنجاری کروموزومی باشد.
در آزمایش غربالگری خونی میتوان به بررسی برخی مشکلات ژنتیکی مانند سندرم داون و یا تریزومی 18 پرداخت. اگر نتایج این تستها غیرطبیعی باشد انجام آزمایش های دقیق تر مانند نمونه برداری از پرزهای کوریونی یا آمنیوسنتز پیشنهاد میشود.
مزایای آزمایش خون در طی دوران بارداری
تصمیم برای انجام هرگونه آزمایش خون یا آزمایش دیگری در طی دوران بارداری کاملاً بر عهدهی شما میباشد و میتوانید هیچ کدام از آنها را انجام ندهید اما با انجام تستهای توصیه شده از تولد نوزادی که دچار نواقص ژنتیکی یا مشکلات مادرزادی میباشد میتوانید جلوگیری نمائید و در صورتی که مشکلی وجود داشته باشد با تحت نظر بودن و چکاپ منظم میتوانید این دوره را راحتتر سپری نمائید.
دکتر سیده فاطمه سیدی متخصص و جراح زنان و زایمان و ناباروری و زیبایی، دارای بورد تخصصی می باشند. ایشان عضو انجمن علمی متخصصین زنان و مامایی ایران دارای مدرک مشاوره ژنتیک از سازمان بهزیستی کشور می باشند. دکتر سیدی داراری مدارک رسمی سونوگرافی زنان و مامایی از دانشگاه تهران، درمان سو مصرف مواد مخدر از دانشگاه علوم پزشکی ایران، لاپاروسکوپی حرفه ای از دانشگاه علوم پزشکی تهران و دارای سه مقاله ثبت شده در pubmed می باشند.
0 دیدگاه