روند و مراحل زایمان طبیعی چگونه صورت می گیرد؟

این که تصمیم دارید که در زایمان در آب یا زایمان ایپدورال انجام دهید، همه اشکال مختلف زایمان طبیعی است و بعد از مشورت با متخصص زنان و زایمان برای زایمان طبیعی می توانید تصمیم بگیرید که کدام روش برای شما مناسب تر است. زایمان طبیعی از نظر تاریخی به زایمان بدون دارو و جراحی اطلاق می شد.

آشنایی با زایمان طبیعی

در برخی از موارد، عدم استفاده از دارو های مسکن در حین زایمان به همراه نظارت بر سلامت جنین و مادر انجام می شود که در اکثر موارد نیاز به مداخله پزشک ندارد. با این حال متخصص زنان تا پایان روند زایمان در کنار مادر خواد ماند. در زایمان طبیعی، زنان برای تسکین درد تکنیک های تنفس و آرامش را یاد گرفته و انجام می دهند.زایمان طبیعی را می توان در بیمارستان و مراکز جراحی دارای مجوز نیز انجام داد. با این حال زایمان باید زیر نظر متخصص زنان و زایمان خوب انجام شود.

دکتر سیده فاطمه سیدی متخصص زنان و زایمان در تهرانپارس در خصوص علت انتخاب زایمان طبیعی و کاندید این روش زایمان در ادامه توضیح خواهند داد.

علت انتخاب زایمان طبیعی چیست؟

بسیاری از خانم ها زایمان بدون دارو را غیر ممکن می دانند. با این حال دلایل زیادی وجود دارد که خانم های باردار نیز تصمیم به انجام زایمان طبیعی می گیرند. در ادامه به توضیح برخی از این موارد خواهیم پرداخت.

• دارو های مسکن نیز ممکن است بر روی زایمان تاثیر گذار باشد. تاثیراتی مانند کاهش سرعت زایمان ، اثرات منفی بر روی مادر مانند کاهش فشار خون و یا ایجاد حالت تهبوع
• علت دیگری که مادران باردار، زایمان طبیعی را انتخاب می کنند، کنترل روند زایمان و توان مدیریت درد است. همچنین ممکن است به دلیل مصرف دارو های ترکیبی زایمان طبیعی را بهتر تجربه کرده و به وضوح به یاد داشته باشند.

فواید زایمان طبیعی

زایمان طبیععی همانطور که از نامش پیداست در دسته امور طبیعی و غیر دستکاری قرار دارد که مسلما آُیب کمتری به بدن وارد می‌کند. در زایمان طبیعی، نوزاد به طور نرمال از دهانه رحم خارج شده و حتی این فرآیند دارای فواید بیشماری برای نوزاد است. شاید این نوع زایمان درد شدیدی را برای خانم ها به همراه داشته باشد اما نسبت به فوایدی که برایشان دارد، ارزش بسیار داشته و همچنین باید ذکر کرد که میزان خونریزی بعد از این زایمان بسیار کتر از زایمان سزارین می‌باشد.

یکی از مهمترین مزایای این نوع زایمان این است که به دلیل مدت زمان بیشتری که جنین درون رحم باقی می‌ماند، رشد و تکامل بهتری خواهد داشت. به عنوان مثال: رشد در سلول های مغزی و تکامل سیستم تنفسی در کودکانی که با زایمان طبیعی بدنیا آمده اند، بسیار بهتر از کودکانی است که با زایمان سزارین متولد شده اند.

در ادامه به برخی از فواید مهم دیگر زایمان طبیعی اشاره خواهیم داشت:

• ناگفته نماند که زایمان از نوع طبیعی دارای هزینه های بسیار کمتری می‌باشد.
• مایعاتی که قبل از زایمان وارد ریه نوزاد شده است، به طور طبیعی خارج می‌شود.
• خانم ها معمولا بعد از یک بار زایمان طبیعی، عارضه بسیار کمتری را تجربه می‌کنند.
• عارضه های زایمان طبیعی، هم برای مادر و هم برای جنین بسیار کمتر از انواع دیگر می‌باشد.
• خانم هایی که زایمان طبیعی داشته اند، نسبت به بتنوانی که سزارین انجام داده اند، فرآیند شیردهی راحت تری دارند.
• زایمان طبیعی سبب شده تا کودک حین خروج از دهانه رحم، باکتری های مفید را دریافت کند و بدن مقاوم تری داشته باشد.

عوارض زایمان طبیعی چیست؟

• متخصص زنان و زایمان در خصوص عوارض گذرایی که ممکن است حین و بعد از زایمان برای مادر و جنین پیش آید را بیان می کنند و به پیشگیری این موارد خواهند پرداخت.
• از شایع ترین عوارض زایمان طبیعی احساس درد است. حتی اگر قبلا تجربه زایمان داشته باشید. هر زایمان دارای درد خاصی بوده و ممکن است تجربه های زایمان طبیعی متفاوت باشد. فقط باید مادر بداند که چگونه با این درد کنار بیاید.
• در هر زایمان طبیعی، چه از دارو های مسکن استفاده شود یا نشود، خونریزی شدید و یا مشکلات مربوط به بندناف وجود دارد. تشخیص این عوارض کمی مشکل است و ممکن است بدون مداخله پزشکی ایجاد شود.
• اگر تصمیم به انجام زایمان بدون دارو های مسکن گرفته اید، ممکن است بخواهید با متخصص زنان خود در خصوص سایر
• گزینه های زایمان مانند، زایمان سزارین را در نظر داشت.
• افرادی که بارداری های کم خطر دارند بهترین گزینه برای زایمان طبیعی به شمار می روند.
• بنابراین اگر بارداری پر خطر دارید، بهتر است در خصوص زایمان سزارین و روش های آن با متخصص زنان خود مشورت نمایید.

موارد موثر در ایجاد زایمان پرخطر

• بزرگتر از 35 سال هستند
• در دوران بارداری مشروبات الکلی یا مواد مخدر استفاده کرده است
• جراحی قبلی روی رحم شما انجام شده است ، مانند زایمان سزارین
• سابقه بیماری پزشکی مانند دیابت ، پره اکلامپسی یا مشکلات لخته شدن خون را دارید
• بیش از یک جنین را حمل می کنید (دو یا چند قلو زایی)
• در دوران بارداری عوارض خاصی از جمله محدودیت رشد جنین یا مشکلات جفت وجود دارد.

در هنگام زایمان طبیعی چه انتظاری دارید؟

در زمان انجام زایمان طبیعی ، مادر به طور خود جوش شروع به زایمان و به دنیا آوردن جنین می نماید. در زمان این نوع از زایمان هیچ گونه مداخله پزشکی در صورت نرمال بودن زایمان انجام نمی شود. از مادر خواسته نمی شود تا در کار خود سریع تر باشد، مگر آن که از نظر پزشکی نیاز باشد.

اگر می خواهید که نوزاد خود را در بیمارستان یا مرکز زایمان به دنیا آورید، در خصوص بهترین زمان رفتن به آن مرکز با متخصص زنان و زایمان خود صحبت نمایید.

ممکن است با توجه به شرایط مادر و جنین نیاز باشد تا مادر به طور مداوم تحت کنترل باشد، مانند مانیتورینگ قلب جنین که در صورت لزوم این اقدام و در فواصل منظم انجام می شود تا روند زایمان به بهترین وجه ممکن پیش رود.

زمانی که بدن برای زایمان طبیعی بدون مداخله پزشکی آماده باشد، زایمان انجام می شود. درصورت این که سلامت مادر و جنین در خطر باشد، متخصص زنان از سایر روش های زایمان نیز استفاده می کند.

نحوه انجام زایمان طبیعی

زایمان طبیعی به نسبت سایر روش های زایمان زمان بیشتری را در بر می گیرد. در این نوع از زایمان بدون مداخله متخصص زنان، دهانه رحم به طور طبیعی باز می شود و زایمان انجام می شود، بنابراین مدت زمان خروج نوزاد کمی زمان بر خواهد بود.

از طرف دیگر، بیحسی اپیدورال نیز می تواند باعث کندتر شدن روند زایمان شود. به همین خاطر زایمان برای مادرانی که تجربه اولشان هست کمی زمان بر خواهد بود.

میزان درد زایمان در خانم ها متفاوت است. به همین دلیل روش های مختلفی را برای کاهش درد می توان در زمان زایمان انجام داد.

آیا می‌توان بعد از سزارین، زایمان طبیعی انجام داد؟

در گذشته مردم تصور داشتند که بعد از زایمان سزارین دیگر نمی‌توان زایمان طبیعی انجام داد اما اینطور نیست و امروزه بر اساس شرایط و آزمایشات، اکثر افراد آمادگی انجام زایمان طبیعی بعد از سزارین را دارند.

روش های کاهش درد زایمان طبیعی

در ادامه دکتر سیده فاطمه سیدی متخصص زنان و زایمان در خصوص این روش ها مواردی را بیان می کنند.

• تکنیک های تنفس
• ماساژ دادن
• دوش یا حمام آب گرم. بسته به آنچه که بیمارستان شما ارائه می دهد ، ممکن است شما نیز بتوانید در وان زایمان کنید.
• پیدا کردن راحت ترین موقعیت برای شما
• تکنیک های حواس پرتی ، مانند موسیقی یا بازی ها
• توپ تولد
• طب سوزنی
• حمایت عاطفی

در بیشتر موارد ، شما قادر خواهید بود بلافاصله پس از تولد در کنار کودک خود بمانید و در صورت انتخاب ، شیردهی را آغاز کنید.

آمادگی های قبل از زایمان طبیعی

برای آن که برای زایمان طبیعی آماده شوید، نیاز دارید تا برنامه و روز تولد نوزاد خود را بدانید. روز تولد نوزاد با زایمان طبیعی قابل تشخیص و تعیین نیست و صرفا توسط متخصص زنان و زایمان زایمان طبیعی انجام می شود.

در زمان بارداری پیشنهاد می شود که به کلاس های آموزش زایمان، با همسر و یا تنهایی، بروید و در خصوص زایمان طبیعی و نحوه انجام آن آموزش ببینید. زیرا در این کلاس ها تکنیک های مدیریت درد و تنفس آموزش داده می شود.

آیا می توان در زمان زایمان طبیعی، روش زایمان را تغییر داد؟

به دلیل آن که ممکن است در زمان زایمان طبیعی، تغییراتی برای مادر و جنین بروز کند و یا درد بیش از حد شود و برای مادر امکان تحمل درد وجود نداشته باشد و یا هر شرایط فیزیکی و روحی دیگری بروز کند، قبل از آن که سر نوزاد از واژن خارج نشده باشد، می توان دارو های مسکن دریافت کرده و سایر روش های زایمان مانند زایمان سزارین را انتخاب کرد.

در اولین دقایق زایمان ممکن است بی حسی نخاعی و یا اپیدورال را برای شما در نظر بگیرند. این دو روش این امکان را می دهد که در زمان زایمان بیدار و هوشیار باشید اما درد کمتری را حس نمایید.

بی حسی اپیدورال به مدت 20 دقیقه درد را تسکین می دهد و با توجه به مدت زمان مورد نیاز مادر، این مدت زمان را با میزان دارو می توان بیشتر کرد.

آیا باسن پهن نشانه خوبی برای زایمان طبیعی است؟

اغلب بانوان برای اینکه بدانند کاندید خوبی برای زایمان طبیعی هستند یا خیر، به اندازه و پهنای باسن خود دقت می‌کنند در صورتی که این دلیلی برای انجام زایمان طبیعی نیست و دکتر زنان باید لگن را از جوانب متعدد بررسی کند تا فرد بتواند زایمان راتی داشته باشد. ناگفته نماند برخی از خانم ها دارای لگن منقبض هستند که فرد مناسبی برای انجام زایمان از نوع طبیعی نیستند و باید سزارن انجام دهند. بنابراین دانستید که باسن پهن تضمین و نشانه ای برای زایمان طبیعی نیست.

مراقبت های بعد از زایمان طبیعی

بهبودی بعد از هر نوع از زایمان به مادر بستگی دارد. توجه به مراقبت های بعد از زایمان از جمله نکات مهمی است که باید مورد توجه زیادی قرار گیرد. بسیاری از مادران بعد از گذشت شش الی هشت هفته، احساس بهبودی کاملی دارند. اما برخی دیگر نیاز به چند ماه دارند تا حالشان بهترشود.

بهبودی بعد از زایمان طبیعی کمی زمان نیاز دارد. احتمالا برای چند روز در ناحیه واژن و لگن درد خواهید داشت. باید به مراقبت های لازمی که توسط متخصص زنان و زایمان بیان می شود را توجه کرده و انجام دهید. مادران عزیز به یاد داشته باشید که باید از خود مراقبت کرده و استراحت کنید.

عوارض بعد از زایمان طبیعی

علائم زیر می تواند علائم عارضه بعد از زایمان طبیعی باشد:

• خونریزی شدید واژن
• تب
• سرگیجه یا غش
• سردرد شدید که از بین نمی رود
• ادرار دردناک
• درد و تورم در پاها
• درد شکم که شدید تر شده و یا شروع شده است.

آیا حین زایمان طبیعی حرکات کنترل نشده روده رخ می‌دهد؟

خانم های باردار که در شرف زایمان از نوع طبیعی هستند، باید قبل از زایمان روده های خود را خالی از مدفوع کنند. در صورتی که روده ها به طور کامل خالی نشده باشد، ممکن است حین روند زایمان، مدفوع از فرد خارج شود.

سخن آخر

متخصص زنان و زایمان شما می تواند بهترین روش های زایمان طبیعی و کاهش درد را در اختیار شما گذاشته تا شما مادران عزیز از زایمان خود بهترین تجربه را داشته باشید.